Tác giả: Tô Nguyễn Nhật Khôi
Giới thiệu
Sentinel là một nhiệm vụ gồm các vệ tinh quan sát Trái Đất nằm trong chương trình Copernicus được phát triển bởi Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA – European Space Agency) dựa trên sáng kiến của Ủy ban Châu Âu (EC – European Commission).
(Nguồn: ESA)
Sứ mệnh
Mục tiêu của chương trình Copernicus là thay thế các vệ tinh cũ đã ngừng hoặc sắp hết thời gian hoạt động nhằm đảm bảo tính liên tục của dữ liệu cho các nghiên cứu đang diễn ra.
Trong đó, sứ mệnh Sentinel gồm các chương trình được đặt tên từ Sentinel-1 đến Sentinel-6. Mỗi vệ tinh được trang bị một loạt công nghệ như máy quét radar hay các thiết bị chụp ảnh đa phổ để tập trung vào một khía cạnh khác nhau của việc quan sát Trái đất như giám sát đất liền, đại dương và khí quyển.
(Nguồn: ESA)
Giới thiệu các vệ tinh Sentinel trong chương trình Copernicus
Sentinel-1
(Nguồn: ESA)
Với mục tiêu giám sát Đất liền và Đại dương, Sentinel-1 sẽ bao gồm hai vệ tinh quay quanh cực hoạt động cả ngày lẫn đêm và sẽ thực hiện chụp ảnh Radar, cho phép chúng thu được hình ảnh bất kể thời tiết.
Vệ tinh Sentinel-1 đầu tiên được phóng vào ngày 3 tháng 4 năm 2014.
Sentinel-2
(Nguồn: ESA)
Mục tiêu của Sentinel-2 là giám sát mặt đất và sứ mệnh sẽ bao gồm hai vệ tinh quay quanh vùng cực cung cấp hình ảnh quang học có độ phân giải cao. Thảm thực vật, đất và vùng ven biển là một trong những mục tiêu giám sát.
Vệ tinh Sentinel-2 đầu tiên được phóng vào ngày 23 tháng 6 năm 2015.
Sentinel-3
(Nguồn: ESA)
Mục tiêu chính của Sentinel-3 là quan sát biển và nó sẽ nghiên cứu địa hình mặt biển, nhiệt độ bề mặt biển và đất liền, màu sắc của đại dương và đất liền. Bao gồm ba vệ tinh, thiết bị chính của sứ mệnh là máy đo độ cao radar, nhưng các vệ tinh quay quanh vùng cực sẽ mang theo nhiều thiết bị, bao gồm cả máy chụp ảnh quang học.
Sentinel-4
(Nguồn: ESA)
Sentinel-4 được dành riêng cho việc giám sát chất lượng không khí. Thiết bị Sentinel-4 UVN là máy quang phổ được mang trên các vệ tinh Meteosat thế hệ thứ ba, do EUMETSAT vận hành. Sứ mệnh nhằm mục đích cung cấp khả năng giám sát liên tục thành phần bầu khí quyển Trái đất ở độ phân giải không gian và thời gian cao, đồng thời dữ liệu sẽ được sử dụng để hỗ trợ giám sát và dự báo trên khắp châu Âu.
Sentinel-5
(Nguồn: ESA)
Sentinel-5 được dành riêng cho việc giám sát chất lượng không khí. Thiết bị Sentinel-5 UVNS là máy quang phổ được mang trên các vệ tinh MetOp thế hệ thứ hai. Sứ mệnh nhằm mục đích cung cấp sự giám sát liên tục về thành phần của bầu khí quyển Trái đất. Nó cung cấp dữ liệu bao phủ toàn cầu, rộng khắp để theo dõi chất lượng không khí trên toàn thế giới.
Sentinel-5P
(Nguồn: ESA)
Là sứ mệnh vệ tinh tiền thân, Sentinel-5P nhằm mục đích lấp đầy khoảng trống dữ liệu và cung cấp tính liên tục của dữ liệu từ khi vệ tinh Envisat ngừng hoạt động và sứ mệnh Aura của NASA cho đến khi phóng Sentinel-5. Mục tiêu chính của sứ mệnh Sentinel-5P là thực hiện các phép đo khí quyển, với độ phân giải không gian-thời gian cao, liên quan đến chất lượng không khí, bức xạ ozone và tia cực tím.
Vệ tinh được phóng thành công vào ngày 13 tháng 10 năm 2017 từ sân bay vũ trụ Plesetsk ở Nga.
Sentinel-6
(Nguồn: ESA)
Sentinel-6 Michael Freilich là sứ mệnh tham chiếu radar đo độ cao tiếp theo nhằm mở rộng di sản của các phép đo độ cao mặt nước biển, cho đến ít nhất là năm 2030. Đây là sứ mệnh vệ tinh Quan sát Trái đất được phát triển để tăng cường tính liên tục cho chuỗi thời gian rất ổn định của mực nước biển trung bình các phép đo và trạng thái biển đại dương bắt đầu vào năm 1992, với sứ mệnh TOPEX/Poseidon.
Vệ tinh được phóng thành công vào ngày 21 tháng 11 năm 2020.
Bảng 1: Thông tin cơ bản các sứ mệnh Sentinel.
| STT | Sứ mệnh | Thiết bị cảm biến | Ra mắt | Ứng dụng |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Sentinel-1 | C-SAR | 3/4/2014 | Giám sát đất liền, hàng hải và quản lý khẩn cấp |
| 2 | Sentinel-2 | MSI | 23/6/2015 | Giám sát đất liền, quản lý khẩn cấp, an ninh và biến đổi khí hậu |
| 3 | Sentinel-3 | OLCI, SLSTR, SRAL, MWR | – | Hỗ trợ hải dương học, giám sát nhiệt độ bề mặt, môi trường và khí hậu |
| 4 | Sentinel-4 | UVN | – | Giám sát khí quyển |
| 5 | Sentinel-5 | UVNS | – | Giám sát chất lượng không khí, thiên tai, biến đổi khí hậu và an toàn hàng không |
| 6 | Sentinel-5P | TROPOMI | 13/10/2017 | Giám sát chất lượng không khí, thiên tai, biến đổi khí hậu và an toàn hàng không |
| 7 | Sentinel-6 | Poseidon-4 SAR, AMR-C, HRMR | 21/11/2020 | Giám sát mực nước biển, hỗ trợ hải dương học và nghiên cứu khí hậu |
Nguồn tham khảo:
- ESA, The Sentinel Overview từ https://sentinel.esa.int/web/sentinel/missions
- ESA, The Sentinel Missons từ https://www.esa.int/Applications/Observing_the_Earth/Copernicus/The_Sentinel_missions.
- SentiWiki từ https://sentiwiki.copernicus.eu
